Otizm, otizm spektrum bozukluğu (ASD) olarak da adlandırılan nörogelişimsel bir bozukluktur. Bu bozukluk, genellikle çocukluk döneminde fark edilen ve yaşam boyu süren karmaşık bir yelpazedeki semptomları içerir. ASD, bireyler arasında büyük farklılıklar gösterebilir ve bu nedenle “spektrum” terimi kullanılır. Bir kişi otizm spektrumunda bulunsa bile semptomlar ve dereceleri çok farklılık gösterebilir.
Otizmin ana belirtileri şunlar olabilir:
- Sosyal Etkileşim Zorlukları: Otistik bireyler, diğer insanlarla etkileşim kurma, göz teması kurma, jestler ve ifadeler gibi sosyal becerilerde zorluk yaşayabilirler. Sosyal etkileşimlerin karmaşıklığını anlamak ve yanıtlamakta zorluk yaşayabilirler.
- İletişim Zorlukları: Otistik bireyler, konuşma ve dil becerilerinde gelişme gecikmeleri yaşayabilirler. Bazıları konuşabilirken, diğerleri konuşamayabilir veya sınırlı iletişim becerilerine sahip olabilir. İletişimde anlamakta zorluk yaşayabilirler.
- Tekrarlayıcı Davranışlar ve İlgiler: Otistik bireyler sıklıkla tekrarlayıcı davranışlar ve ilgi alanları sergilerler. Örneğin, belirli bir nesne veya konu hakkında yoğun bir ilgi gösterebilirler ve bununla ilgili ayrıntılara takıntılı bir şekilde odaklanabilirler. Ayrıca, aynı hareketleri veya rutinleri tekrarlamaktan hoşlanabilirler.
- Duyusal Hassasiyet: Otistik bireyler, bazı duyusal deneyimlere karşı hassasiyet gösterebilirler. Örneğin, bazıları belirli seslere, ışıklara veya dokulara karşı aşırı tepki verebilirler.
- Motor Koordinasyon Problemleri: Bazı otistik bireyler, motor koordinasyon sorunları yaşayabilirler. Bu, ince motor becerileri (örneğin, el yazısı) veya büyük motor becerileri (örneğin, koşma veya bisiklete binme) etkileyebilir.
Otizmin nedeni tam olarak bilinmemektedir, ancak genetik ve çevresel faktörlerin etkileşimine dayandığı düşünülmektedir. Otizmin erken tanınması ve erken müdahale, bireylerin daha iyi sonuçlar elde etmelerine yardımcı olabilir. Otistik bireylerin yaşam kalitesini artırmak ve ihtiyaçlarına uygun destek sağlamak için eğitim, terapi ve özel eğitim hizmetleri sunulur.
Otizm spektrum bozukluğu, farklı bireyler arasında büyük bir çeşitlilik gösterir ve her bireyin deneyimi benzersizdir. Bu nedenle, otizmli bireylere bireyselleştirilmiş ve destekleyici bir yaklaşım gerekmektedir. Otizm spektrum bozukluğu hakkında daha fazla bilgi ve erken tanı için bir uzmandan veya pediatristten yardım almak önemlidir.
